بسم الله الرحمن الرحیم
تاثیر تحولات و بحرانهای اجتماعی و عوارض آن بر سالخوردگان و بازنشستگان
سوره الإسراء (۱۷): آیات ۲۳-۲۴
« وَ قَضى رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَرِیماً (۲۳) وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما کَما رَبَّیانِی صَغِیراً (۲۴)
* پروردگارت مقرّر داشت که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکى کنید. اگر یکى از آن دو یا هر دو نزد تو به پیرى رسیدند، به آنان «اف» مگو و آنان را از خود مران و با آنان سنجیده و بزرگوارانه سخن بگو . و از روى مهربانى و لطف، بالِ تواضع خویش را براى آنان فرودآور و بگو: پروردگارا! بر آن دو رحمت آور، همان گونه که مرا در کودکى تربیت کردند.»
تاثیر تحولات و بحرانهای اجتماعی و عوارض آن بر سالخوردگان و بازنشستگان مطلب فوق بسیار ارزنده است و به نوبه خود از عزیزانی که این مطلب را برگزیده اند تا انشاءالله مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد که کارسازی شود برای رفع مشکلات این عزیزان .
مطلب زیر نتیجه بیش از ده سال تحقیق و مطالعه است که قسمت هایی از آن تقدیم حضورتان می شود و در صورت تمایل کل مطلب به همراه گزارش کاملی از فعالیت های صورت گرفته تقدیم حضورتان خواهد شد.
مقدمه:
سالمندی بنا به تعریف سازمان بهداشت جهانی عبور از مرز شصت سالگی است و برای تمام افرادی که از حوادث و اتفاقات زندگی جان سالم به در برده اند و جوانی و میانسالی را پشت سر گذاشته اند این دوران تحقق پیدا می کند در واقع سالمندی بخشی از روند طبیعی زندگی انسان محسوب می شود و گذشت زمان بیماری های جسمی و روحی و شرایط محیطی عواملی هستند که در اولین روند موثر میباشند .امروزه افزایش امید به زندگی و کاهش سطح باروری و زاد و ولد موجب بالا رفتن شمار سالمندان نسبت به جمعیت کل شده است و این رشد فزاینده افراد مسن همچنان ادامه دارد . به طوریکه بر اساس پیش بینی کارشناسان در آینده ای نه چندان دور در جهان از هر پنج نفر یک نفر سالمند خواهد بود و در حال حاضر حدود هفت میلیون سالمند داریم و پیش بینی می شود در سال هزار و چهار صد در حدود بیست میلیون نفر از جمعیت کشور را سالمندان را تشکیل دهند . افزایش سالمندان مسأله بهداشت ،سلامت و تأمین آسایش و رفاه آنان در جامعه هر روز ابعاد گسترده و تازه ای پیدا می کند .باید قبول کرد که سالمندی بیماری نیست بلکه یک فرایند طبیعی است و نمیتوان آن را متوقف و یا معکوس نمود بلکه میتوان با مراقبت های صحیح و ساده به سالمندی توأم با سلامت رسید .
مشکلات دوران سالمندی:
به دنبال افزایش جمعیت سالمندان محققین و متخصصین به اهمیت توجه به وضعیت درمان و سلامتی آنان و فراهم نمودن امکانات لازم برای خدمات ویژه در این زمینه پی برده اند . سالمندان شاهد تقلیل توانایی های جسمی و روانی خویش هستند و انواع بیماریها و مشکلات روانی آنها را تهدید می کند . بیماری های جسمانی نظیر اضطراب ،بی خوابی ،افسردگی ، آلزایمر و پارکینسون و…از مسائل سالمندی است .در ضمن وضعیت تغذیه و تفریح در سالمندی موضوع مهمی است که در کشورهای در حال توسعه به آن توجه کمی شده است .
عوامل روانی بر میزان مرگ ،ناتوانی و کیفیت زندگی سالمندان تاثیر بسزایی دارد .سلامت سالمندان به عنوان یکی از مسائل و مشکلات بهداشت جسمی و روحی در اکثر جوامع مطرح بوده و مقابله با این مشکلات نیازمند سیاستگزاری و برنامه ریزی های دقیق و صحیح میباشد و عدم توجه به آن جامعه انسانی را در آینده ای نزدیک در مقایل مسائل و مشکلاتی بسیار پیچیده تر و چه بسا لاینحل قرار میدهند .چون سالمندی همراه با فقدان یا کمبودهایی است توجه به نیازهای بهداشت روانی و جسمانی آنان لازم و ضروری است .از طرف دیگر هنگامی که خود مردم آگاهی و برداشت کافی از دوران و مسائل مربوط به سالمندی داشته باشند در وضع و موقعیت بهتری جهت برخورد با مسائل و واقعیات دوران پیری و رعایت موارد پیشگیری و بهداشت این دوران قرار خواهند گرفت .بنابراین توجه به بهداشت دوران سالمندی موجب خواهد شد فرد سالهای پایانی عمر خویش را در نهایت آرامش و سلامت جسمی ،روانی واجتماعی سپری کند .
معرفی
تامین نیازهای روز افزون سالمندان و مراقبت ها و درمانها و پیشگیری ازبیماری ها و اختلالات دوران سالمندی نیازمند پیش بینی تخصیص منابع کافی است . ایجاد محیط های حمایت کننده از سالمندان نیاز به مداخله و هماهنگی های بین بخشی متعددی از قبیل آموزشی ،امنیتی ،اشتغال زایی و … دارد.
تنهایی ، فوت همسر ، بازنشستگی، اختلالات جسمی و روانی از مشکلات دوران سالمندی میباشد ،و ایجاد محیط های آموزشی جهت پیشگیری از زوال عقل و آموزش رشته های مورد علاقه سالمندان که به دلیل درگیری در دوران جوانی و میانسالی فرصت آموزش های مورد علاقه خود را نداشته اند و استفاده از توانمندی هاییشان که آن را نادیده گرفته بودند، و محیط های تفریحی جهت پر کردن اوقات فراغت این عزیزان و دوری از تنهایی و لذت بردن از ارتباط با همسالان خویش ، برقراری ارتباط بین کودکان و جوانان با سالمندان جهت ایجاد روحیه در سالمندان و استفاده جوانان از تجربیات این عزیزان ، و خدمات پزشکی و توانبخشی به این عزیزان مواردی است که باید مد نظر داشت.
چه باید کرد…
-تکریم جایگاه سالمندان
-تبیین چهارچوب حقوقی و مسئولیتهای مدنی مرتبط با امور سالمندان و ارائه خدمات مرتبط
-تشویق مشارکت های اجتماعی فرهنگی اقتصادی سالمندان از طریق تسهیل تعامل آنان با جامعه
-برنامه ریزی جهت اوقات فراغت سالمندان با برگزاری تورهای مسافرتی و گردشگری
–ترویج و تسهیل دستیابی به ابعاد سالمندی فعال و موفق با تاکید بر ارتقاء سلامت روانی و حفظ دیدگاه سالمندی مثبت
-استاندارد سازی خود مراقبتی ونحوه ارائه خدمات در منزل از سوی خانواده برای ارتقای سالمندی
-تببین و تعریف جایگاه و منزلت واقعی سالمند بلحاظ هویت فرهنگی و تقویت بسترها از طریق آموزش و خدمات مرتبط
-برنامه های اجتماع و محله محور توانمند سازی سالمند و مدیریت امور اقتصادی و تامین امنیت همه جانبه
-ایجاد محیط های دوستدار سالمند و ارتقای سطح آگاهی دانش و مهارت های سالمند مبنی بر نیازها
-افزایش روز افزون میزان مشارکتهای اجتماعی سالمندان در امور اجتماعی
-آگاهسازی سالمندان از خدمات کشور در بحث سالمند
-ایجاد منابع مناسب در جامعه برای ارجاع سالمندان در معرض آسیب
-ایجاد زمینه ادامه فعالیتهای اجتماعی و افزایش ارتباطات سالمندان با یکدیگر جهت افزایش رضایت روانی سالمندان
-ارتقاء سطح سلامت از طریق آموزشهای روشهای سبک زندگی سالم خود مراقبتی و پیشگیری ازبروز بیماری ها
-افزایش فعالیت های گروهی و شرکت درمراسم مذهبی و سفرهای سیاحتی و زیارتی
-ایجاد زمینه برای بکارگیری مجدد سالمندانی که فعال بوده و قدرت فیزیکی خوبی دارند در قالب اشتغال پاره وقت یا تمام وقت
-ایجاد مراکز تخصصی سالمندی ( مراکز روزانه ،کلوپ ها ی ورزشی و…)
نمونه ای از عملکرد های
-دیدار از سالمندان در منزل جهت ترویج احترام و تکریم فرزانگان
بازدید ازسالمندان در مراکز نگهداری سالمند توسط جوانان داوطلب
– بازدید و ویزیت سالمندان در مراکز نگهداری سالمند توسط پزشکان
– برگزاری کارگاه های آموزشی پیشگیری از اختلالات دوران سالمندی
-برگزاری کارگاه های بازی درمانی جهت پیشگیری از اختلالات دوران سالمندی
– برگزاری کارگاه های داستان نویسی جهت پیشگیری از اختلالات دوران سالمندی
-برگزاری کارگاه های آموزشی و تفریحی شطرنج جهت پیشگیری از اختلالات دوران سالمندی -برگزاری کارگاههای آموزش سلامت جسمانی
– برگزاری دورهمی های دوستانه جهت ایجاد همدلی و افزایش رضایت روانی سالمندان
-برگزاری جشن های رسمی در مراکز نگهداری سالمندا ن
– اجرای دوره های موسیقی درمانی
– اجرای دوره های قصه درمانی
-برگزاری جشن های تولد برای سالمندان
-برگزاری تور های تفریحی آموزشی درون شهری و برون شهری
– مشاوره رایگان سلامت فیزیولوژی ورزش توسط متخصصین
– آموزش های خود مراقبتی در منزل جهت پیشگیری ازبروز بیماری ها
با توجه به موارد مطرح شده در ارتباط با مشکلات دوران سالمندی آنچه در این طرح مد نظر میباشد این است که مهد های سالمندی را راه اندازی نماید تا روزانه طی ساعات مشخصی سالمندان عزیز رابا سرویس به این مراکزبیاورند تا در کلاس ها و کارگاههای آموزشی و تفریحی شرکت نموده و اوقات فراقت خود را پر مینمایند و این موجب می شود دوری از فرزندان ،فوت همسر ،تنهایی و… را کمتر احساس کنند ، در گذشته سبک زندگی سنتی و کنار هم زندگی کردن خانواده به پدر بزرگ ها و مادربزرگ ها کمک میکرد تا احساس مفید بودن کنند زیرا پدر بزرگ و مادر بزرگ در کنار پدر و مادر در بزرگ کردن کودکان به آنها کمک میکردند به نوعی نقش مربی مهد ها را ایفا میکردند و این امر موجب میشد با هم احساس مفید بودن داشته باشند و هم کودکان و نوجوانان از تجربیات آنها استفاده کنند و این امر افزایش اعتماد به نفس ،امید به زندگی و رضایت از زندگی در سالمندان میشد ،اما سبک زندگی امروزاز طرفی موجب ایجاد شکاف بین نسل ها و از طرف دیگر موجب کاهش اعتماد به نفس ،امید به زندگی و رضایت از زندگی و ایجاد افسردگی ،اضطراب ،الزایمر و دیگر اختلالات روحی در سالمندی میشود. و با آموزش حرفه های جدید به ،نها بتوانند از توانایی های خود استفاده نمایند
و همچنین از سالمندان دارای توانایی و دانش جهت آموزش به نسل جوان استفاده نموده تا از طرفی سالمندان در آمد زایی نموده ،و از طرفی ارتباط دو نسل را ایجاد نموده تا هم جوانان از تجربیات آنها استفاده نموده و هم سالمندان احساس مفید بودن داشته باشند و امید به زندگی شان بالاتر رود وهم با بکار گیری از ذهن خود دچار زوال عقل نشوند .
ایجاد مراکز درمانی ، توانبخشی ومراکز مشاوره … در تمام نقاط شهر ، تا بتوانند به راحتی و در هر زمان با این مراکز تماس گرفته و تا این مراکز بتوانند خدمات در منزل به آنها داده یا آنها را به مرکز انتقال داده و خدمات درمانی را در اختیارشان قرار دهند .
و همچنین مکانهایی که پاسخگوی نیازهای روزانه عزیزانی که توانایی انجام کارهای روزانه خود را ندارند مثل خرید کردن ،کارهای منزل، تعمیرات و…را ندارند باشد و با همکاری و تفاهم بین فروشگاهها ،تعمیرکارها و…
طرح های زود بازده :
-برگزاری کلاس های آموزشی(پیشگیری از اختلالات جسمی و روحی سالمندی،آموزش موسیقی ،آموزش زبان انگلیسی و…)
-برگزاری کلاس های هنری (نقاشی،خطاطی،بافندگی،گلدوزی،مجسمه سازی،سفالگری،تکه دوزی،گل سازی،حصیرسازی،گلیم بافی،فرش بافی،عکاسی،هنرهای زینتی،آشپزی،نقره سازی،طلاسازی،بازیگری و …)
-برگزاری کلاس های تفریحی(ورزشی،بدنسازی مناسب با سن سالمندان ،داستان نویسی،سایکودراما،خاطره گویی،بازی درمانی،شطرنج و …)
-برگزاری جشن های مناسبتی برای سالمندان و خانواده های آنها
-اردوهای تفریحی ،زیارتی،سیاحتی
-آموزش مهارت های عمومی که نیاز به آشنایی با تکنولوژی دارند (جستجو در اینترنت ،آموزش کار باگوشی های هوشمند ،استفاده از عابر بانک و…)
-خدمات در منزل
– خدمات مشاوره ای
-برگزاری نمایشگاههای صنایع دستی ،پرورش گل و گیام ،آشپزی و …)
-خدمات درمانی(درمانی،روانشناسی،فیزیوتراپی و …)
گروه بندی مراجعین:
-کلیه زنان و مردانی که بالای 55 سال سن دارند:
الف-سالمندانی که توانایی مالی مناسب جهت هزینه کردن برای اوقات فراغت خود و پیشگیری از اختلالات دوران سالمندی و درمان بیماری های جسمی و روانی خود ندارند .
ب-قشر مرفه سالمند که توانایی مالی مناسبی جهت استفاده از امکانات
این تحقیق ادامه دارد در صورت تمایل تقیم خواهد شد.
و یا می توانید به سایت شخصی من مراجعه نمائید .
09121199415
www.jafarsaberi.ir